𝗠𝗲𝗮𝘀𝗹𝗲𝘀 (𝗷𝗮𝗱𝗲𝗲𝗰𝗼)

 𝗠𝗲𝗮𝘀𝗹𝗲𝘀 (𝗷𝗮𝗱𝗲𝗲𝗰𝗼)

Cudurkaan jadeecada ah waa mid si aad ah u fido oo dila caruurta gaar ahaan wuxuu 

naafeeya sambabada (lungs)

Cudurkan jadeecada waxa uu ugu daran yahay marka uu ku dhaco caruurta tabarta daran 

𝗪𝗮𝘅𝗮 𝘀𝗮𝗯𝗮𝗯𝗮

Cudurkani waxaa sababa noole virus ah oo lagu magacaabo (morbilla virus) 

𝗜𝗻𝗰𝘂𝗯𝗮𝘁𝗶𝗼𝗻 𝗣𝗲𝗿𝗶𝗼𝗱

Xilli huuriska cudurkan waa 10 ilaa 14 maalin 

𝗛𝗼𝘄 𝘁𝗼 𝗦𝗽𝗿𝗲𝗮𝗱

Cudurkani waxa uu ku fidaa marka caruurta qabta cudurkan ay ku qufacaan ama ay ku 

hindhisaan kuwa kale ee caafimaadka qaba ama jeermiska cudurkaan keena oo hawada 

la raaciyo. Sidoo kale jadeecadu waxa ay ku fidaa marka caruurta la isla wada seexiyo 

ama ay wax wada cunaan.

𝗖𝗹𝗶𝗻𝗶𝗰𝗮𝗹 𝗣𝗶𝗰𝘁𝘂𝗿𝗲

1) Cudurkaan waxa uu ku biloowdaa sida hargabka caadiga ah, cunuga waxaa lagu 

arkaa qandho iyo cabur.

2) Indhaha oo gaduuta

3) Qufac xoog leh oo lagu arko 3 beri kadib

4) Finan ka soo baxo wejiga 

5) Shuban ama fuuq bax mararka qaar ah.

6) Finanka marka hore waxa ay ka soo baxaan wejiga iyo luqunta kadibna waxay ka soo 

baxaan dhegaha gadaashooda ugu danbeyntiina waxay ku faafaan jirka intiisa kale.

7) Cudurkaan wuxuu badanaa ku dhacaa caruurta ay da’doodu u dhexeyso 8 bilood ilaa 

5 sano.

8) Cunuga qabo cudurkan waxaa lagu arkaa xumad kor u kaceysa ayadoo maalinta ugu 

horeysa ay gaarto 37.5Co ilaa 38Co maalinta labaad qandhada waxay gaartaa 38.5Co 

ilaa 39Co qandhada si tartiib tartiib ah ayey hoos ugu dhacdaa maalinta sedexaad ee 

jirada 

𝗧𝗿𝗲𝗮𝘁𝗺𝗲𝗻𝘁

Waa inaad si deg deg ah u geysaa isbitaalka si uu helo nasasho iyo daawo

1) Daaweynta waxaa ka mid ah in la siiyo cabitaan fara badan iyo cunno jilicsan 

2) Hadii aad canuga ku aragto calaamadaha dhego xanuunka sii antibiotic 

3) Hadii aad ku aragto calaamadaha Oofwareenka ama maskax garaadka (pneumonia or meningitis) ama xanuuno daran ee caloosha ah raadi gargaar dhaqtarnimo oo wanaagsan.

𝗣𝗿𝗲𝘃𝗲𝗻𝘁𝗶𝗼𝗻

1) Ka hortaga ugu wanaagsan ee cudurkan waa in la tallaalaa caruurta oo dhan.

2) Cudurkan haddii hal canug lagu arko waa in la tallaalaa caruurta oo dhan.

3) Canuga qaba cudurkan jadeecada waa in laga fogeeyaa caruurta oo dhan..

Share dheh oo lasi wadaag asxbtada kale

Xubno xanuunk.

 #Xubno_xanuunku

(Arthritis) wuxuu dhacaa marka laabatooyinka jidhkaagu ay bararaan ama carjawda laabatooyinku ay baaba’an.

Carjawdu waa wax sida barkin oo kale ah ee ku jira laabatooyinka ee ka ilaaliya cadaadiska dhaq-dhaqaaqana ka dhiga mid fudud. Marka ay xajiyadu ruugagga qaarkood ka baaba’aan, lafahaaga ayaa is xoqaya oo kuu keenaya xanuun, barar, iyo tig-tignaan.

Xubno xanuunka badankiisu waa mid bararka ruugagga (osteoarthritis). Tan waxay ka timaaddaa laabatooyinka oo dhammaada marka waqti dheer la isticmaalo. Tani waxay badanaa ka dhacdaa jilbaha, sinaha iyo gacmaha.

Laabatooyinku waxay billaabaan iney xanuunaan ayna dhumuc weynaadaan. Mararka qaarkood nudaha ku hareereysan laabatooyinka ayaa kala jiidma oo xanuun badan keena.

Waxaa jira noocyo kale oo xubno xanuun ah oo ku dhaca da’da yar. Kuwaan waxay badanaa u baahan yihiin baaritaanno iyo daaweyno gaar ah.

Arrimaha Halista u leh

• Gaboobid

• Dhaawac laabatooyinka gaara

• Isticmaal xad dhaaf ah ee laabatooyinka

Calaamadaha lagu garto:

• Laabatooyin xanuun

• Laabatooyinka oo aan xasillooneyn ama waxaad dareemeysaa inayna ku taageeri doonin

• Laabatooyinka oo ballaarta ama barara

• Tig-tignaan, badanaa subixii dhacda

• Isticmaalka laabatooyinkaoo xaddidan

• Diirranaan laabatooyinka dhinacyadooda ah

• Guduudnaanta maqaarka ruugagga ku hareereysan

Baaritaannada

Takhtarkaagu wuxuu kaala hadli doonaa caafimaadkaaga wuxuuna eegi doonaa laabatooyinkaaga. Takhtarkaagu waxaa laga yaabaa inuu kugu amro baaritaan dhiig, raajo ama dheecaan yar ka qaado meelaha ku hareereysan laabatada ku xanuuneysa.

Daaweynta

Daaweynada riixu waxay ku xiran yihiin:

• Sababta

• Laabatadee ku xanuunaysa

• Inta uu xanuunku le egyahay

• Sida xubno xanuunku uu u saameynayo hawlo maalmeedkaaga

• Da’daada

• Shaqadaada ama hawshaada Iyadoo qayb ka ah daaweyntaada, ayaa laga yaabaa in aad u baahato in:

• Aad jir dhis sameyso si aad u hagaajiso dhaq-dhaqaaqa iyo awooda laabatooyinka.

• Aad isticmaasho daaweyno kulul ama qabow si aad u koontaroosho xanuunka iyo bararka.

• Aad ka fogaato meelaha ama dhaq-dhaqaaqa cadaadis dheeraad ah saaraya laabatada ku xanuunaysa.

• Aad ka fogaato hal u fadhinta waqti aad u dheer.

• Ku samee biraha la qabsado meesha lagu maydho, tubbada qubeyska iyo musqusha agteeda.

Haddii isbeddelladaan aysan ku caawin, takhtarkaagu wuxuu kuu soo jeedin karaa daawo aad ku koontaroosho xanuunka iyo bararka. Mararka qaarkood qalliin ayaa loo baahdaa.

Isla markiiba la xiriir dhkahtar haddii:

• Aad isku aragto laabatooyin xanuun oo aadan filanayn oo daran.

• Uu ruuggu aad kuu bararo.

• Ay si lama filaan ah kuugu adkaato dhaqaajinta laabatooyinku.

• Maqaarkaaga ku hareereysan laabatooyinku uu guduudan yahay ama kulul yahay marka la taabto.

Kamid noqo Asxaapta ku xiran Bogaan adigo like-ta Saaranayo lana wadaag Asxaabtada oo share u dheh. 

Mahadsanidiin 

𝗖𝗮𝗮𝗱𝗼 𝗪𝗮𝗿𝗲𝗲𝗿𝗸𝗮.

 𝗖𝗮𝗮𝗱𝗼 𝗪𝗮𝗿𝗲𝗲𝗿𝗸𝗮

Waa sababta wareega dhiiga caadada ay usoo daahdo ama ay u soo dhaqsato ama gabi ahaan loo waayaa Waa qasab in aad ka welwesho sababta uu kaaga soo daaho dhiiga caadada?

In aad weydo gabi ahaan caadada ama ay kaasoo daahdo sababo badan ayaa keeni kara marka laga yimaado in aad uur leedahay waqtiga uurka waa wax dabiici in ay kaa maqnaato caadada.

Wax yaabaha ugu caansan ee sababa caado wareerka waxey ka yimaadaan isku dheeli tirnaanta ku timaada dheecaanada taranka labo jeer ayey caadi tahay in waqtiga caadada ay ka wareerto sida waqtiga qaangaarka oo ay caadadu ku cusubtahay Iyo waqtiga ay hooyadu dhalmo dayso oo da,deedu ay ka weyntahy 40 sano

Wareega saxda ah ee cadada waa in ay 28dii bariba ay ku timaadaa halmar waxaa sidoo kale caadi ah inta u dhaxeysa ilaa iyo 21 bari ilaa iyo 35 bari inta udhaxeysa in ay kutimaado

Hadii ay 35 bari ka badan ay kaa maqnaato ama 20 bari ka yar ay ku timaado waxaa macquul ah in uu xanuun jiro

Wax yabaha sababi karo caado wareerka

1 Walbahaarka (stress)

2 Miisaanka jirka oo aad u hooseeya

3 Miisaanka aadka ubadan

4 Jirka oo dhiicanada kubata

5 Daawooyinka uurka ka hortaga

6 Xanuunka Sokorowga ama macaanka

7 In ay kugu so dagdagto xiliga caadadu ay go ilaheyd

8 In ay dhibaato kajirto qanjirka (tyroid)

Dumarka qatarta ku jiro in oo ku dhaco caado wareerk 

1 Dumarka cayilka xad dhaafka ah qabo 

2 Dumarka walwalka badan

3 Dumarka qabo cudurada ku dhaco qanjirada

4 Dumarka aan qaadan cuno isku dheeli tiran 

5 Dumarka isticmaalo sigaarka 

Sidee loga hortagaa caado wareerka 

1 Qaado cunooyin isku dheeli tiran 

2 Qaado cunooyin aan baruurta ku badneen 

3 Qaado waqti fiican oo nasiino ah 

4 Iska yareey walwalka iyo walaaca 

5 Yarey ciyaaraha iyo jimicsiga xad dhaafka ah 

Hadii aad calaamadahaan la kulanto fadlan booqo dhaqtarka

1 Dhiig farabadan

2 Qandho iyo xanuun aad udaran

3 Dhiig socda 7 bari wax kabadan

4 50 sano adigoo kaweyn hadii uu dhiig uu dhiig kaa yimaado

𝗦𝗵𝗮𝗿𝗲 𝗱𝗵𝗲𝗵 𝗼𝗼 𝗹𝗮𝘀𝗶 𝘄𝗮𝗱𝗮𝗮𝗴 𝗮𝘀𝘅𝗯𝘁𝗱𝗮 𝗸𝗮𝗹𝗲

Abdikadir M. Abdullahi 

XASAASIYADDA ISKA DAAWEE ADIGA OO GURIGAADA JOOGA

 XASAASIYADDA ISKA DAAWEE ADIGA OO GURIGAADA JOOGA

.

WAA MAXAY XASAASIYAD?

Xasaasiyadda waxa ay dhacdaa marka   habka difaaca jirka ay walax shisheeye ah soo gasho  oo caadi ahaan waxyeello u lahayn jidhka,

 balse difaaca jirka uu umaleeyo walaxdaas mid dhib ku ku ah jirka sidaasna uu ula diriro,

Dabadeed dagaalkaas uu difaaca jirku qaadey ayey ka dhashaan inta badan calaamadaha xasaasiyada ee aad aragtàan.

CALAAMADAHA XASAASIYADA.

- Cun-cun sanka iyo indhaha ah.

-duuf kulul iyo ilmo kulul.

- Jirka oo ku cun-cuna,xoqma oo dhiiga

- Nabro yar-yar oo guduud ah oo maqaarka kaasoo yaaca oo cun cun badan bararna leh.

- Barar sanka carabka iyo indhaha ah.

- hindhiso ama neefta oo ku dhibta.

- qufac saaid ah mararka qaar.

MAXAA SABABA XASAASIYADDA?

 Cilmi-baadhayaashu Ma caddeen wali sababta  habka difaaca jidhku uu u sababo fal-celin xasaasiyad leh marka walxaha caadiga ah ee aan khatarta lahayn ay soo galaan jidhka.

 Xasaasiyaddu qayb ka mid ah ayaa la socota hiddo-wadayaasha waalidiinta. Tani macnaheedu waxaa weeye waalidiinta ayaa u gudbin kara carruurtooda xasaasiyadda.

 Xasaasiyad gaar u ah waalidiintada kama dhaxli kartid Tusaale ahaan, haddii hooyadaadu xasaasiyad ku leedahay Digirta, macnaheedu maahan inaad adna digirta ay qasab tahay in aad xasaasiyad ku yeelato balse waxyaalo kale ayaad xasaasiyad ku yeelan kartaa oo aad ka dhaxli kartaa.

WAXYAALAHA UGU CAANSAN OO KICIYA.

1= CAYAYAANKA:  Qaniinyada kaneecada,in aad caaro taabato ama baran-baro.

2=CUNTADA: Hilibka kaluunka, looska, caanaha,digirta,ukunta iyo qaar kale oo badan.

3=DAAWADA: sida Penicillin ama sulfa iyo qaar kale.

Qof walbana xaasaasiyada waxaa ku kiciya shey ama dhowr shey oo kuwaan kamid ah,

Waana muhiim qofku in uu ogaado waxa ku kiciya xasaasiyada si uu uga dheeraado.

DAAWADA XAASAASIYAD.

 Habka ugu wanaagsan ee looga hortagi karo xasaasiyadda waa in laga fogaado wax kasta oo kugu kicinaya xasaasiyad, Haddii aysan suurtagal ahayn, waxaa jira fursado daaweyn ah oo la heli karo.

Daawada xasaasiyadda waa in laxiraa dheecaanka histamine oo ah kan kiciya xasaasiyada si dheecaankaas loo xirana waa in la qaataa daawada antihistamines ka ah.

SIDEE ADIGA OO XAAFADAADA JOOGA AAD ISKAGA DAAWEYN KARTAA XASAASIYADA?

1= MOOSKA

moosku waxa ku jirta maado layiraahdo antioxidant taas oo aad faa'iido ugu leh in ay baabi'iso dhamaan bararka iyo nabarada ay keentey xasaasiyadu.

Sidoo kale waxaa ku jirta patashiyum oo isku dheeli tireysa biyaha dhecaanada jirka ay saameysey xasaasiyadu.

Hadii aad cun-cun faro badan maqaarka ku leedahay soo qaado diirka mooska kadib si fiican ugu xoq meelaha ku cun-cunaya ama nabarada iyo bararka leh.

2=  CABITAABKA LIINTA.

 In aad cabto mar walba cabitaan liin rasiin ah ayaa kaa caawineysa in aad ka hortagto xasaasiyada jirka,

Kumiiro galaas barkiis oo biyo ah liinta kuna darso qaado malab ah cabna aroor walba.

Taas ayaa ka hortag u ah xasaasiyada  daawana u ah jirkana kasaari doonta sunta.

3= SANJABIISHA

Sanjabiisha waxa ay qani ku tahay Antihistamin oo awood u leh in ay xir-xirto unugyada Soo saaraya Histaminta kicisa xasaasiyadda

Ku isticmaal sanjabiisha in aad shaah kulul ku darsato dabadeed aad cabto ama caadi aad u ruugto oo aad cunto maalin walb.

4=  BABAYGA

Hadii aad xasaasiyad jirka ah leedahay iyo cun-cun siyaado ah babaygu waa daawo muhiim ah oo aad ku raysan karto hadaad isticmaasho,

Soo qaado babayga si fiican u mar-mari meelaha aad xasaasiyada ku leedahay daawo wanaagsan oo aad ku raysan karto ayuu leeyahay babaygu.

5=  TOONTA

Toontu waxay hormarisa difaaca jirka sidoo kale waxa ay koontaroosha elerjiga waxayna daawo utahay caabuqyada kala duwan,madax xanuunka iyo Hindhissada.

Xoogaa toon ah iyo caano isla kululeyso kadib cab maalin walba inta aad ka caafimadeyso.

4=  CABIDDA BIYO BADAN

Hadii aad leedahay xasaasiyada waa in aad cabtaa biyo badan maalin walba waxay kaa caawinayaan biyaha badan jirka in laga qashin saaro sunta iyo waxyaalaha xasaasiyada kicinaya,waxayna dheeli tiraayaan caafimaadka jirkaada iyo murqaha.

Maalin walba isticmaal ku dhawaad 2 liitar oo biyo ah ama kabadi.

TALLO

Hadii mid kamid ah daawadan aan idiin soo xusey aad markaad isticmaasho aad xasaasiyad ka sii qaado amaba aad horey u ogeed midkood in aad xasaasiyad ku leedahay fadlan iska jooji.

Xanuunkan daawadiisa ugu muhiimsan waa in inta aad ogaato waxa kugu kiciya xasaasiyada aadna ka dheeraataa waxyaalahaas.

Intaan daawo allaha idinkaga dhigo.

Fadln U #SHARE gareeya walaalihiin ama halkaan ugu wac asxaab muhiim kuu ah oo xanuunkan la ildaran si ay uga faaiideystaan.

XIGASHO: Dr Amen

SHARE SHARE SHARE 

Share

Maxaa keeno qumanka oo barara?

 🩺TONSILLITIS 

     Maxaa keeno qumanka oo barara?

♠️Waa caabuq ku dhaco labada qumood ee dadka kuwaaaasi oo muuqaal ahaan u eg sida ukunta  kuna yaaalo qeybta gadaaale ee dhuunta labadeeda dhinac..

♠️Waxa ugu badan ee sabab qunka ayaa ah bacteriada loo yaqaan streptococcus pyogenes  taasi oo dhuunta u geeysato caabuq daran  iyo  barar.

♠️Qumanka ayaa inta badan ku dhaca caruurta ku jirta 5 ilaa 15 k sano sidoo kale  dumarka ayaa qatar badan ugu jiro qumanka markii lala bar bar dhigo raga .

♠️Qumanka oo safka hore uga jira shaqa difaaca  jirka ayaa ka tirsan hab dhiska difaaca jirka ee loo yaqaan immune system 

markii jirka viral ama bacteriada soo wareero

 ku waasi oo sameeya fal calin is difaaficid ah ayagoo oo jirka ka difaac in bacteriadu

 u gu dubto masxaxda iyo qeybaha  kale sababta ey u bararaan ayaa ha la dagaalkna bacteriada. .

🩺Calaamadaha

✍Qumanka oo barar iyo gaduud yeesha

✍Wasaq cad cad oo dul fuusho qumanka

✍Dhuunta oo ku xafafta

✍Liqaida oo ku dhibta

✍Qandho

✍Qanjirada lympha ha oo barara

✍Codka oo is badala

✍Neefta oo soo urto

✍Madax xanuuun

✍dhareeer iyo naaafta oo ku dhibta

🩺Qataraha ka imaaado qunka

💥Neefta oo kugu xiranto.

💥Infection ka oo si fog ugu baaho qumanka

💥Qumanka oo maali gasho.

💥Rheumatic fever, oo ah caabuq ku dhaca wadanha  iyo kala goosyada kaaso oo asal ahaan ka bilaaawdo bacteriada sababta qunka.

💥Poststreptococcal glomerulonephritis, 

Sidoo kale waa caabuqa  ku dhaca kilida kaasi oo asal ahaan ka bilaawdo in kiladu jirka wasaqda ka saari weyyso ayow keeni kartaa caabuqan hadii aan dhaqso loo daaweyn.

🩺Sidee looga hortagaa

✍

Gacmahaada dhaq mar walb iyo kuwa caruurtaaada Kadib isticmaalka suuliga iyo inta aadan cunto cunin ka hor

✍Ka fagoow in  hal weeel aaad biyo kuwada cabtaan sida hal galaaas

✍Badal buraashka ilkaha kadib markii lagaaa  

     helo  caabuqa qumanka

✍Ku qunfac ama ku hindhisoo tiiish ama   

      xusulkaaadaa.

Sidee loo daweeeyaaa

💊Penicillin    500mg  

💊Penicillin v 500mg 

💊Ibuprofen    200mg

🩸Tonsilectomy oo ah in gabi ahaanba lagaa

    saaro labada qun ee caabuqay...

Hadii aad isku aragty xladaan oo kale comment gaada  hoos iigu reeeb.

Shere

13_faaaido oo liin dhanaanta laga helo :-

 13_faaaido oo liin dhanaanta laga helo :- 

1- Liin dhanaantu waxaa aad ugu badan fitamiin C-ga, ( vitamin C ) fitamiinkaan oo xoojiyo difaaca jirka ( boosts immunity ),  lana dagaallamo infekshanka ay feyrasyadu keenaan sida Hergabka iyo Ifilada, 

2- Liin dhanaantu waxay caawisaa shaqada beerka, ( liver function )  waxayna dhalaalisaa waxyaabaha halista ku ah, sida aashitada ( Uric Acid ) , waxay kaloo mishaa dacarta, sidaas daraadeed waxaa lagu taliyaa in qofka uu subaxii hore cabo biyo liin dhanaan oo qandac ah si beerka u nadiifismo.

3- Liin dhanaantu waxay nadiifisaa mindhicirrada, waxay kordhisaa dubaaxinta mindhicirrada ( peristalsis movement of intestines )  si ay jirka uga saaraan waxa mindhicirrada ku dhex jiro, waxay kaloo la dagallantaa gooryaannada caloosha ku jiro.

4- Liin dhanaantu waxay daawo u tahay cudurka cirid dhiigga “Scurvey”,( gum bleeding )  xanuunkaan oo aad ugu badan badmaaxayaasha, waxaa lagula taliyaa inay liin dhanaan ku filan ay u qaataan safarradooda bada.

5- Liin dhanaanta waxaa ku jiro aashitada loo yaqaano “Citric acid” tan oo jirka ku caawiso inay misho ama dhalaaliso dhagaxaanta ku samaysmo xameetida ( gallstones )  iyo kilyaha, ( kidney stones ) dadka ay ku soo laalaabtaan dhagaxaanta kilyaha iyo xameetida waxaa lagu booriyaa inay cunista liin dhanaanta joogteeyaan.

6- Qolofta liin dhanaanta waxaa ku jiro maaddo loo yaqaano ( Tangeretin ) taaas oo caawiso dadka qaba  xanuunka laleemada (  Parkinson’s disease ) 

7- Liin dhanaantu waxay xal u noqotaa cabburka iyo oksajiin yarida, waxayna siisaa jirka awood uu oksajiin yar ku noolaan karo, arrintaan oo la ogaaday markii uu ku guuleystay ninkii ugu horeeyay oo gaara cirifka buurta ( “Mt. Everest” ) oo sheegay inuu liin dhanaan kaliya cuni jiray inta uu safarka buurta ku sii jiray!.

8- Liin dhanaanta waxay xoojisaa xididada, waxayna yaraysaa halista inay xidida dillaacaan ama qofka dhiigbax jirka gudihiisa ku dhaco, khaasatan dadka qabo dhiig-karka ( hypertention ) ...

9- Liin dhanaantu waxay wanaajisaa aragga, iyadoo daawo u ah xanuunada ku dhaca shabakadda isha ee ( “Retina” )  waxaana la ogaaday inay sabab u tahay maado liin dhanaanta ku jirto oo loo yaqaano (  “Rutin” )

10- Liin dhanaantu waxaa ku jiro maadooyin kansarka la dagaallamo, kuwaas oo alle ku abuuray liin dhanaanta, howsha badan ey qabtaan waa hakinta ama joojinta tarmidda unugyada kansarka. 

11- Liin dhanaantu waxay jirka siisaa nafaqo kala duwan oo iskugu jirto, fitamiin c, fitamiin b,  kaalsiyam,  birta, magniisiyamta,  bootaaisyamta iyo kuwa kale oo badan.

12- Liin dhanaantu waxay nuurisaa maqaarka qofka, waxaana loo adeegsadaa in jirka looga baab’iyo haaraha wajiga noocyadooda kala duwan, waxaana taariikhda la sheegaa in dadka shiinaha ay caruusooyinka ugu qubeyn jireen liin dhanaanta dhowr maalmood ka hor inta aan la aroosin!, waana arrin cilmibaarista lagu arkay in liin dhanaanta ay maqaarka ka baab’iso haaraha, iftiina u kordhiso, unugyada dhintayna ay ka saarto jirka.

13- Liin-dhanaantu waa jeermis dile awood buuxa leh, waxay la dagaallantaa caabuqa bakteeriyada iyo fayrasyada qaar oo ay ku samayso waxa loo yaqaano ( “inactivation )

  

𝗧𝗮𝗹𝗼𝗼𝘆𝗶𝗻𝗸𝗮 𝗡𝗮𝗮𝘀 𝗡𝘂𝘂𝗷𝗶𝗻𝘁𝗮 𝗜𝗹𝗺𝗮𝗵𝗮.

 𝗧𝗮𝗹𝗼𝗼𝘆𝗶𝗻𝗸𝗮 𝗡𝗮𝗮𝘀 𝗡𝘂𝘂𝗷𝗶𝗻𝘁𝗮 𝗜𝗹𝗺𝗮𝗵𝗮

1.Isla markiiba markuu ilmuhu dhasho waa in lasaara laabta hooyada, taasi waxay keneysaa in ay dhawaansho dareemaan iyo hormar maskaxeed iyo hooyadu in caanaha dambarku soogalo.

2. In labilaabo naasnujinta saacada ugu horaysa ee uu dhasho ilmuhu waayo caanaha ugu horeeya waa dambarka waana talaalka ugu horeya ee ka difaacaya cuduro badan

3.Nuuji si joogta ah maliintii iyo habeynkii maalmaha yar ee ugu horeyo waxa siin karta 2 ila 3 jeer malitii, haduu wali jiifo malinta labaad hooyadu waa in ay u listaa dambarka kuna siisaa koob.

Kadib isbuucyada yar ee ugu horeeya ilmaha yar badankood waxa laraba in lanuujiyo 8 ila 12 jeer malinti, wayo nujinta isku xigxiga waxay soosaarta caano badan

4.Waa in lanuujiyaa naaska oo kaliya 1 ila 6 bilood waayo caanaha naaska hooyada waxa kujira cuntada iyo biyaha uu ubahna 6 da bilood ee ugu horeysa, waxkale hasiinin xitaa biyo

5.Wa in la nuujiyaa si isku xigxidto maalintii iyo habeynkii markii hooyadu badiso nuujinta waxa bato caanaha lasoo saarayo.

6.Wa in la nuujiyaa iyado lagu saleynayo bahida cunuga, marwalbo oo ubaahdo waa in la nuujiyaa: 

ooyintu waa calaamada ugu danbeyso ee kutusinayso in uu bahanyahay. 

Waxa sifudud ugu fahmikartaa in u ubahanyahay nuujin astaamahaan :

» nasasho la’an, 

» afka oo uu furayo madaxana wuu wareejinayaa hadba dhinac, 

» carabkuuna gudaha afka u galinayaa wuuna soobixinayaa. 

» waxa uu nugayaa faraha ama faruhuu isku laa laabayaa

7.Inta aadan naaska kale u wareejinin u ogolow inuu ka dhamaysto naaska u nuugayo.

Warejinta ilmaha yar naaska kale si dhasqo ah waxay keeneysaa in u heli waayo caanihii nafaqada lahaa.

Caanaha qeebta ugu horeyso waxa ku badan biyaha, waxana logu talagalay in ay kababi’iso oonka, halka qebta dambe ay ka ku badantahay dufan taasoo loogu talagalay in ay kababi’iso baahida.

8.Waan in loo qabtaa tabta saxan iyo qabsashada saxan: waxa jira afar calamadod u ku tusinaysa qabsashada saxan iyo tabta saxan.

9.Waa in lajogteya naasnujinta ilaa 2 tasoo kaqayb qaadanayso kala korinta ilaha

10.Waa in la jogteeyo naasnujinta xiliga ay ilmaha jiran yahay ama hoyadu jirantahay.

Nuuji in badan oo isku xigxiga marka u jiranyahay ama uu soo bogsanayo, 

11.Hoyadu waxa loga bahanyahay in ay cabto, oo cunto cuno isku dheelitiran sin ay isga ilaa liso haraad iyo oon ilmuhuna uhelo nafaqo fiican

𝗦𝗵𝗮𝗿𝗲 𝗶𝗻𝗮𝗮𝗱 𝘁𝗶𝗿𝗮𝗮𝗵𝗱𝗼 𝗵𝗮 𝗵𝗶𝗹𝗺𝗮𝗮𝗺𝗶𝗻