Wednesday, August 12, 2020

Wax badan ka ogaw xanuunka aan caadiga ahayn oo ay dareemaan dumarka xilliga caadada.

 Wax badan ka ogaw xanuunka aan caadiga ahayn oo ay dareemaan dumarka xilliga caadada.



Xanuunka aan caadiga ahayn xilliga caadada 


xanuunka xilliga caadada yimaado waa xanuun aad u daran waxaana laga dareema qeebaha hoose ee calooaha waxaana la dareema waqtiyada caadada iyo waqtiyada ka horeeyo xanuunka xilliga caadada waxaa oo noqon karaa mid aad u daran waxa oona hor istaagi karaa shaqo maalmeedka dumarka xaaladaha inta badan sababo xanuunka waa cudurada kala ah 'endometrosis iyo burooyin kale oo kasoo baxo minka inta badan hadii la daweeyo waxa xanuunka sababay xanuunka waa yaraadaa waxyaabaha kale Γ¨e la socdo xanuunkaas waxaa ka mid ah madax xanuun labo labo wareer iyo saxaro jilicsan 

 

hadii aad isku aragto xanuun hor istaago shaqo maalmeedka bilkastana aad dareento xanuun xilliga caadada waxaa wanaagsan in aad dhaqtar aado 

 

inta caadada socoto minka waxa oo sameeyaa isku soo aruurid si dhiiga iskaga saaro 

waxaa jiro waxyaabo sida hormonka u shaqeeyo loona yaqaan 'prostgladins,kaas oo shaqo ku leh in oo kiciyo xanunka iyo caabuqa marka murqaha minka isku soo aruuro heerka 'prostglandin ,waa siyaadaa xanuunkana sidaas ku siyaaadaa 


waxayabaha sababo xanuunka xilliga caadada waxaa ka mid ah 


1-endometrosis:waxaaa dhacdo in unugyo minka gudahiisa ku yaalay lagu arko meel aan minka ahayn sida ugxaan sidayaasha iyo tubooyinka ugxaanta qaado 


2-uterine fibroids: waa nooc ka mid ah burooyinka aan faafin taas oo ka soo baxdo minka dhaxdiisa sababtana xanuunka xilliga caadada 


3-adenomyosis:waxaa dhacdo nudayaal ku yaalo minka dhaxdiisa koriin sameeyan waxayn koriin ku sameeyaan murqaha minka taas sababto xanuunka xilliga caadada 


4-caabuqa ku dhaco xubnaha taranka dumarka caabuqaas waxaa inta badan sababo cudurada ku faafo galmada waxayna sababaan xanuunka xilliga caadada 


dumarka qatarta ku jiro in oo ku dhaco xanuunka waxaa ka mid ah 


1-dumarka dadooda ka yar tahay 30 sano 


2-dumarka ku qaangaaray dada 11 jir ama ka yar 


3- dumarka dhiig baxa saa idka ah sameeyo xilliga caadada 


4-dumarka caadada ka qaldan tahay 


5-farac ama dhaxal ahaan 


6-dumarka sigaarka cabo


waxyaabaha guriga aad ku sameesan karto si aad u yareeso xanuunka waxa ka.mid ah 


1-hurdo waqti fiican leh qaado 


2-badi nasiinada 


3-waxad qaadataa cunooyinka vitimin E laga helo


4-iska yareeey walwalka iyo walaaca


5-isticmaal waxyaabo diiran waxadna saartaa qeebta hoose caloosha


sidee looga hortagaaa xanuunka xilliga caadada 


1-qaaado cunooyin isku dheeli tiran vitiminka u badan yahay gaar ahaan vitimin E 


2-sameey jimicsi nooca dabaasha 


3-iska yareey sigaarka iyo waxyaabaha la mid ka ah


daawaynta xanuunka xilliga caadada 


1-qaado daawoyinka xanuunka baabi iya sida 'eburofen, 


2-inta badan waxaa la saxaa waxa sababay xanuunka hadii ay buro tahay waa lagu sameeya qaliin


W/Q talooyin caafimaad 


Abdikadir M. Abdullahi. 

Monday, August 10, 2020

Xanuunka / Infekshanka ku dhaca kaadi haysta iyo tubooyinka Kaadidda qaada (CYSTITIS).

 Xanuunka / Infekshanka ku dhaca kaadi haysta iyo tubooyinka  Kaadidda qaada (CYSTITIS)

 

________________________________________________

Hadii farintaan kuso gaartey waxaan kaa codsan lahaa dadka kale inaad gaarsiiso .


Cudurkaani waa nooc kamid ah infekshanadda waxa uu ku dhacaa kaadi haysta iyo tuubooyinka qaada kaadidda ( Bladder & Urethra) , dumarka ayaa ugu badan ,


Maxaa Sababi kara?


- Nadaafad xumo = inta badan marka suuliga isticmaaleyna waxaan dhaqitaanka ku bilowna qeybta hoose (Futada) halka marka mesha dhaqno aan u gudubno qeybta kore ee saxaaxyada hadaba hadi aad ahayd qof sidaas u meeyrta xiliga suuliga ku jira ogow wasaqdii aad kaso qaadey qeybta hoose ( futada) oo ad ku dul dhaqtey qeybta kore ay sababi karto in bakteeriyada badato meshana ku korto 


si aad u ilaaliso nafadada ka bilow qeynta kore ee Saxaaxyada ( Xubinta taranka) wasaqda aad ka dhacqo hoos ayey usi baxeysa marka kore dhameyso biyaha hore usi raaci qeybta hoose siina dhaq dib gacantada kor haugu so celinin.


-Galmada badan 

-Da'da marka kugu saaido

-Kateetarka kaadida so saara ( Urinary cathetar)

-Cayilka.

-Hore inu u qabey infekshanka ku dhaca kaadi mareenka (UTI)

-Cudurka sokorta

-Xaalado caafimaad la xirira


Calaamadaha lagu garto Cudurkaan.


-Xanun la dareemo marka kaadineysid.

-dhowr mar oo ad kaadi uso kacdo 

-Simanka oo ku xanuuna.

-Kaadida oo urto 

-Kaadidda oo  dhiig so raaca ( Haematuria)

-Xanunka laga daremo caloosha qeybta hoose iyo dhabarka


Qatarta ka dhalan karta hadii aan la daaweynin.


- in kelyaha dhagxan yeshaan

-Shaqada kelyaha oo istaagta.

-Dhegxaan ku sameysma tuboyinka kaadida qaada ama buro ku sameysanta kaadi haysta ( Bladder Tumor and urinary stones).

- Caabuq ku dhaca tubooyinka kaadida qaada ( Urethritis inflamtion).


Sidee loo daaweya?


Haddi aad isku aragtey caalamada kore fadlan si dhaqsi ah ula tasho dhaqtar .

- Biyo Badan cab maalinta 

-Qaado Daawoyinka Antibiotic balse waa inuu dhaqtar kuso qoraa si cabirkaaga u qaadatid 


Mahadsanidin rabi ha caafiyo inta xanunsan Alle-na ha sharfo inta faaifisa 


W/Q Cholera


Fadlan Dhowr Xuquqda Qormada.



Abdikadir M. Abdullahi 

Wacyigelin ku saabsan Isnidhaamis (Scabies):

  Wacyigelin ku saabsan Isnidhaamis (Scabies): Isnidhaamisku (Scabies) waa mid kamid ah cudurrada faafa ee ku dhaca maqaarka kaas oo ay sa...