XASAASIYADDA ISKA DAAWEE ADIGA OO GURIGAADA JOOGA

 XASAASIYADDA ISKA DAAWEE ADIGA OO GURIGAADA JOOGA

.

WAA MAXAY XASAASIYAD?

Xasaasiyadda waxa ay dhacdaa marka   habka difaaca jirka ay walax shisheeye ah soo gasho  oo caadi ahaan waxyeello u lahayn jidhka,

 balse difaaca jirka uu umaleeyo walaxdaas mid dhib ku ku ah jirka sidaasna uu ula diriro,

Dabadeed dagaalkaas uu difaaca jirku qaadey ayey ka dhashaan inta badan calaamadaha xasaasiyada ee aad aragtàan.

CALAAMADAHA XASAASIYADA.

- Cun-cun sanka iyo indhaha ah.

-duuf kulul iyo ilmo kulul.

- Jirka oo ku cun-cuna,xoqma oo dhiiga

- Nabro yar-yar oo guduud ah oo maqaarka kaasoo yaaca oo cun cun badan bararna leh.

- Barar sanka carabka iyo indhaha ah.

- hindhiso ama neefta oo ku dhibta.

- qufac saaid ah mararka qaar.

MAXAA SABABA XASAASIYADDA?

 Cilmi-baadhayaashu Ma caddeen wali sababta  habka difaaca jidhku uu u sababo fal-celin xasaasiyad leh marka walxaha caadiga ah ee aan khatarta lahayn ay soo galaan jidhka.

 Xasaasiyaddu qayb ka mid ah ayaa la socota hiddo-wadayaasha waalidiinta. Tani macnaheedu waxaa weeye waalidiinta ayaa u gudbin kara carruurtooda xasaasiyadda.

 Xasaasiyad gaar u ah waalidiintada kama dhaxli kartid Tusaale ahaan, haddii hooyadaadu xasaasiyad ku leedahay Digirta, macnaheedu maahan inaad adna digirta ay qasab tahay in aad xasaasiyad ku yeelato balse waxyaalo kale ayaad xasaasiyad ku yeelan kartaa oo aad ka dhaxli kartaa.

WAXYAALAHA UGU CAANSAN OO KICIYA.

1= CAYAYAANKA:  Qaniinyada kaneecada,in aad caaro taabato ama baran-baro.

2=CUNTADA: Hilibka kaluunka, looska, caanaha,digirta,ukunta iyo qaar kale oo badan.

3=DAAWADA: sida Penicillin ama sulfa iyo qaar kale.

Qof walbana xaasaasiyada waxaa ku kiciya shey ama dhowr shey oo kuwaan kamid ah,

Waana muhiim qofku in uu ogaado waxa ku kiciya xasaasiyada si uu uga dheeraado.

DAAWADA XAASAASIYAD.

 Habka ugu wanaagsan ee looga hortagi karo xasaasiyadda waa in laga fogaado wax kasta oo kugu kicinaya xasaasiyad, Haddii aysan suurtagal ahayn, waxaa jira fursado daaweyn ah oo la heli karo.

Daawada xasaasiyadda waa in laxiraa dheecaanka histamine oo ah kan kiciya xasaasiyada si dheecaankaas loo xirana waa in la qaataa daawada antihistamines ka ah.

SIDEE ADIGA OO XAAFADAADA JOOGA AAD ISKAGA DAAWEYN KARTAA XASAASIYADA?

1= MOOSKA

moosku waxa ku jirta maado layiraahdo antioxidant taas oo aad faa'iido ugu leh in ay baabi'iso dhamaan bararka iyo nabarada ay keentey xasaasiyadu.

Sidoo kale waxaa ku jirta patashiyum oo isku dheeli tireysa biyaha dhecaanada jirka ay saameysey xasaasiyadu.

Hadii aad cun-cun faro badan maqaarka ku leedahay soo qaado diirka mooska kadib si fiican ugu xoq meelaha ku cun-cunaya ama nabarada iyo bararka leh.

2=  CABITAABKA LIINTA.

 In aad cabto mar walba cabitaan liin rasiin ah ayaa kaa caawineysa in aad ka hortagto xasaasiyada jirka,

Kumiiro galaas barkiis oo biyo ah liinta kuna darso qaado malab ah cabna aroor walba.

Taas ayaa ka hortag u ah xasaasiyada  daawana u ah jirkana kasaari doonta sunta.

3= SANJABIISHA

Sanjabiisha waxa ay qani ku tahay Antihistamin oo awood u leh in ay xir-xirto unugyada Soo saaraya Histaminta kicisa xasaasiyadda

Ku isticmaal sanjabiisha in aad shaah kulul ku darsato dabadeed aad cabto ama caadi aad u ruugto oo aad cunto maalin walb.

4=  BABAYGA

Hadii aad xasaasiyad jirka ah leedahay iyo cun-cun siyaado ah babaygu waa daawo muhiim ah oo aad ku raysan karto hadaad isticmaasho,

Soo qaado babayga si fiican u mar-mari meelaha aad xasaasiyada ku leedahay daawo wanaagsan oo aad ku raysan karto ayuu leeyahay babaygu.

5=  TOONTA

Toontu waxay hormarisa difaaca jirka sidoo kale waxa ay koontaroosha elerjiga waxayna daawo utahay caabuqyada kala duwan,madax xanuunka iyo Hindhissada.

Xoogaa toon ah iyo caano isla kululeyso kadib cab maalin walba inta aad ka caafimadeyso.

4=  CABIDDA BIYO BADAN

Hadii aad leedahay xasaasiyada waa in aad cabtaa biyo badan maalin walba waxay kaa caawinayaan biyaha badan jirka in laga qashin saaro sunta iyo waxyaalaha xasaasiyada kicinaya,waxayna dheeli tiraayaan caafimaadka jirkaada iyo murqaha.

Maalin walba isticmaal ku dhawaad 2 liitar oo biyo ah ama kabadi.

TALLO

Hadii mid kamid ah daawadan aan idiin soo xusey aad markaad isticmaasho aad xasaasiyad ka sii qaado amaba aad horey u ogeed midkood in aad xasaasiyad ku leedahay fadlan iska jooji.

Xanuunkan daawadiisa ugu muhiimsan waa in inta aad ogaato waxa kugu kiciya xasaasiyada aadna ka dheeraataa waxyaalahaas.

Intaan daawo allaha idinkaga dhigo.

Fadln U #SHARE gareeya walaalihiin ama halkaan ugu wac asxaab muhiim kuu ah oo xanuunkan la ildaran si ay uga faaiideystaan.

XIGASHO: Dr Amen

SHARE SHARE SHARE 

Share

Maxaa keeno qumanka oo barara?

 🩺TONSILLITIS 

     Maxaa keeno qumanka oo barara?

♠️Waa caabuq ku dhaco labada qumood ee dadka kuwaaaasi oo muuqaal ahaan u eg sida ukunta  kuna yaaalo qeybta gadaaale ee dhuunta labadeeda dhinac..

♠️Waxa ugu badan ee sabab qunka ayaa ah bacteriada loo yaqaan streptococcus pyogenes  taasi oo dhuunta u geeysato caabuq daran  iyo  barar.

♠️Qumanka ayaa inta badan ku dhaca caruurta ku jirta 5 ilaa 15 k sano sidoo kale  dumarka ayaa qatar badan ugu jiro qumanka markii lala bar bar dhigo raga .

♠️Qumanka oo safka hore uga jira shaqa difaaca  jirka ayaa ka tirsan hab dhiska difaaca jirka ee loo yaqaan immune system 

markii jirka viral ama bacteriada soo wareero

 ku waasi oo sameeya fal calin is difaaficid ah ayagoo oo jirka ka difaac in bacteriadu

 u gu dubto masxaxda iyo qeybaha  kale sababta ey u bararaan ayaa ha la dagaalkna bacteriada. .

🩺Calaamadaha

✍Qumanka oo barar iyo gaduud yeesha

✍Wasaq cad cad oo dul fuusho qumanka

✍Dhuunta oo ku xafafta

✍Liqaida oo ku dhibta

✍Qandho

✍Qanjirada lympha ha oo barara

✍Codka oo is badala

✍Neefta oo soo urto

✍Madax xanuuun

✍dhareeer iyo naaafta oo ku dhibta

🩺Qataraha ka imaaado qunka

💥Neefta oo kugu xiranto.

💥Infection ka oo si fog ugu baaho qumanka

💥Qumanka oo maali gasho.

💥Rheumatic fever, oo ah caabuq ku dhaca wadanha  iyo kala goosyada kaaso oo asal ahaan ka bilaaawdo bacteriada sababta qunka.

💥Poststreptococcal glomerulonephritis, 

Sidoo kale waa caabuqa  ku dhaca kilida kaasi oo asal ahaan ka bilaawdo in kiladu jirka wasaqda ka saari weyyso ayow keeni kartaa caabuqan hadii aan dhaqso loo daaweyn.

🩺Sidee looga hortagaa

✍

Gacmahaada dhaq mar walb iyo kuwa caruurtaaada Kadib isticmaalka suuliga iyo inta aadan cunto cunin ka hor

✍Ka fagoow in  hal weeel aaad biyo kuwada cabtaan sida hal galaaas

✍Badal buraashka ilkaha kadib markii lagaaa  

     helo  caabuqa qumanka

✍Ku qunfac ama ku hindhisoo tiiish ama   

      xusulkaaadaa.

Sidee loo daweeeyaaa

💊Penicillin    500mg  

💊Penicillin v 500mg 

💊Ibuprofen    200mg

🩸Tonsilectomy oo ah in gabi ahaanba lagaa

    saaro labada qun ee caabuqay...

Hadii aad isku aragty xladaan oo kale comment gaada  hoos iigu reeeb.

Shere

13_faaaido oo liin dhanaanta laga helo :-

 13_faaaido oo liin dhanaanta laga helo :- 

1- Liin dhanaantu waxaa aad ugu badan fitamiin C-ga, ( vitamin C ) fitamiinkaan oo xoojiyo difaaca jirka ( boosts immunity ),  lana dagaallamo infekshanka ay feyrasyadu keenaan sida Hergabka iyo Ifilada, 

2- Liin dhanaantu waxay caawisaa shaqada beerka, ( liver function )  waxayna dhalaalisaa waxyaabaha halista ku ah, sida aashitada ( Uric Acid ) , waxay kaloo mishaa dacarta, sidaas daraadeed waxaa lagu taliyaa in qofka uu subaxii hore cabo biyo liin dhanaan oo qandac ah si beerka u nadiifismo.

3- Liin dhanaantu waxay nadiifisaa mindhicirrada, waxay kordhisaa dubaaxinta mindhicirrada ( peristalsis movement of intestines )  si ay jirka uga saaraan waxa mindhicirrada ku dhex jiro, waxay kaloo la dagallantaa gooryaannada caloosha ku jiro.

4- Liin dhanaantu waxay daawo u tahay cudurka cirid dhiigga “Scurvey”,( gum bleeding )  xanuunkaan oo aad ugu badan badmaaxayaasha, waxaa lagula taliyaa inay liin dhanaan ku filan ay u qaataan safarradooda bada.

5- Liin dhanaanta waxaa ku jiro aashitada loo yaqaano “Citric acid” tan oo jirka ku caawiso inay misho ama dhalaaliso dhagaxaanta ku samaysmo xameetida ( gallstones )  iyo kilyaha, ( kidney stones ) dadka ay ku soo laalaabtaan dhagaxaanta kilyaha iyo xameetida waxaa lagu booriyaa inay cunista liin dhanaanta joogteeyaan.

6- Qolofta liin dhanaanta waxaa ku jiro maaddo loo yaqaano ( Tangeretin ) taaas oo caawiso dadka qaba  xanuunka laleemada (  Parkinson’s disease ) 

7- Liin dhanaantu waxay xal u noqotaa cabburka iyo oksajiin yarida, waxayna siisaa jirka awood uu oksajiin yar ku noolaan karo, arrintaan oo la ogaaday markii uu ku guuleystay ninkii ugu horeeyay oo gaara cirifka buurta ( “Mt. Everest” ) oo sheegay inuu liin dhanaan kaliya cuni jiray inta uu safarka buurta ku sii jiray!.

8- Liin dhanaanta waxay xoojisaa xididada, waxayna yaraysaa halista inay xidida dillaacaan ama qofka dhiigbax jirka gudihiisa ku dhaco, khaasatan dadka qabo dhiig-karka ( hypertention ) ...

9- Liin dhanaantu waxay wanaajisaa aragga, iyadoo daawo u ah xanuunada ku dhaca shabakadda isha ee ( “Retina” )  waxaana la ogaaday inay sabab u tahay maado liin dhanaanta ku jirto oo loo yaqaano (  “Rutin” )

10- Liin dhanaantu waxaa ku jiro maadooyin kansarka la dagaallamo, kuwaas oo alle ku abuuray liin dhanaanta, howsha badan ey qabtaan waa hakinta ama joojinta tarmidda unugyada kansarka. 

11- Liin dhanaantu waxay jirka siisaa nafaqo kala duwan oo iskugu jirto, fitamiin c, fitamiin b,  kaalsiyam,  birta, magniisiyamta,  bootaaisyamta iyo kuwa kale oo badan.

12- Liin dhanaantu waxay nuurisaa maqaarka qofka, waxaana loo adeegsadaa in jirka looga baab’iyo haaraha wajiga noocyadooda kala duwan, waxaana taariikhda la sheegaa in dadka shiinaha ay caruusooyinka ugu qubeyn jireen liin dhanaanta dhowr maalmood ka hor inta aan la aroosin!, waana arrin cilmibaarista lagu arkay in liin dhanaanta ay maqaarka ka baab’iso haaraha, iftiina u kordhiso, unugyada dhintayna ay ka saarto jirka.

13- Liin-dhanaantu waa jeermis dile awood buuxa leh, waxay la dagaallantaa caabuqa bakteeriyada iyo fayrasyada qaar oo ay ku samayso waxa loo yaqaano ( “inactivation )

  

𝗧𝗮𝗹𝗼𝗼𝘆𝗶𝗻𝗸𝗮 𝗡𝗮𝗮𝘀 𝗡𝘂𝘂𝗷𝗶𝗻𝘁𝗮 𝗜𝗹𝗺𝗮𝗵𝗮.

 𝗧𝗮𝗹𝗼𝗼𝘆𝗶𝗻𝗸𝗮 𝗡𝗮𝗮𝘀 𝗡𝘂𝘂𝗷𝗶𝗻𝘁𝗮 𝗜𝗹𝗺𝗮𝗵𝗮

1.Isla markiiba markuu ilmuhu dhasho waa in lasaara laabta hooyada, taasi waxay keneysaa in ay dhawaansho dareemaan iyo hormar maskaxeed iyo hooyadu in caanaha dambarku soogalo.

2. In labilaabo naasnujinta saacada ugu horaysa ee uu dhasho ilmuhu waayo caanaha ugu horeeya waa dambarka waana talaalka ugu horeya ee ka difaacaya cuduro badan

3.Nuuji si joogta ah maliintii iyo habeynkii maalmaha yar ee ugu horeyo waxa siin karta 2 ila 3 jeer malitii, haduu wali jiifo malinta labaad hooyadu waa in ay u listaa dambarka kuna siisaa koob.

Kadib isbuucyada yar ee ugu horeeya ilmaha yar badankood waxa laraba in lanuujiyo 8 ila 12 jeer malinti, wayo nujinta isku xigxiga waxay soosaarta caano badan

4.Waa in lanuujiyaa naaska oo kaliya 1 ila 6 bilood waayo caanaha naaska hooyada waxa kujira cuntada iyo biyaha uu ubahna 6 da bilood ee ugu horeysa, waxkale hasiinin xitaa biyo

5.Wa in la nuujiyaa si isku xigxidto maalintii iyo habeynkii markii hooyadu badiso nuujinta waxa bato caanaha lasoo saarayo.

6.Wa in la nuujiyaa iyado lagu saleynayo bahida cunuga, marwalbo oo ubaahdo waa in la nuujiyaa: 

ooyintu waa calaamada ugu danbeyso ee kutusinayso in uu bahanyahay. 

Waxa sifudud ugu fahmikartaa in u ubahanyahay nuujin astaamahaan :

» nasasho la’an, 

» afka oo uu furayo madaxana wuu wareejinayaa hadba dhinac, 

» carabkuuna gudaha afka u galinayaa wuuna soobixinayaa. 

» waxa uu nugayaa faraha ama faruhuu isku laa laabayaa

7.Inta aadan naaska kale u wareejinin u ogolow inuu ka dhamaysto naaska u nuugayo.

Warejinta ilmaha yar naaska kale si dhasqo ah waxay keeneysaa in u heli waayo caanihii nafaqada lahaa.

Caanaha qeebta ugu horeyso waxa ku badan biyaha, waxana logu talagalay in ay kababi’iso oonka, halka qebta dambe ay ka ku badantahay dufan taasoo loogu talagalay in ay kababi’iso baahida.

8.Waan in loo qabtaa tabta saxan iyo qabsashada saxan: waxa jira afar calamadod u ku tusinaysa qabsashada saxan iyo tabta saxan.

9.Waa in lajogteya naasnujinta ilaa 2 tasoo kaqayb qaadanayso kala korinta ilaha

10.Waa in la jogteeyo naasnujinta xiliga ay ilmaha jiran yahay ama hoyadu jirantahay.

Nuuji in badan oo isku xigxiga marka u jiranyahay ama uu soo bogsanayo, 

11.Hoyadu waxa loga bahanyahay in ay cabto, oo cunto cuno isku dheelitiran sin ay isga ilaa liso haraad iyo oon ilmuhuna uhelo nafaqo fiican

𝗦𝗵𝗮𝗿𝗲 𝗶𝗻𝗮𝗮𝗱 𝘁𝗶𝗿𝗮𝗮𝗵𝗱𝗼 𝗵𝗮 𝗵𝗶𝗹𝗺𝗮𝗮𝗺𝗶𝗻

FAA'IIDADA LOWSKA LAGA HELO.

 FAA'IIDADA LOWSKA LAGA HELO

Lawska wuxuu faa'idooyin badan u leeyahay jirka bini'aadanka, waxaana halkaan idin kugu soo gudbin doonaa faa'idooyin lagu xaqiijiyay cilmibaarisyo kala duwan:

Wadnaha: Lawska waxaa ku jira saliida aan cufnayn taasoo faa'ido u leh wadnaha, wuxuu lawska la dagaalamaa cudurka kolesatroolka oo ah subaga fadhiisto xididada wadnaha, taas oo ka hortag u ah xanuunka wadne qabadka iyo faaliga (Stroke).

Macaanka: Diraasad mar dhaw la sameeyay waxaa lagu ogaaday in lawska uu yareeyo boqolkiiba 21% halista macaanka, sababtuna waxaa la sheegay inay tahay maaddo ku jirto lawska oo loo yaqaano "manganese" taasoo muhiim u ah kontaroolka sokorta jirka.

Dhagaxa xameetida: Cunista lawska wuxuu ka hortag u yahay dhagaxaanta ku samaysma xameetida, taasoo badanaa la burburiyo ama xameetida lala soo saaro.

Kansarka: Lawska waxaa ka buuxo maaddo loo yaqaano "beta-sitosterol), waxay maadadaan ka hortagtaa samaysanka burooyinka, waxayna xakamaysaa korriimadooda, diraasad lagu sameeyay dalka maraykanka waxaa lagu arkay dadka lawska cuno usbuucii laba jeer ugu yaraan inay boqolkiiba 58% uu yareeyay halista kansarka ku dhaca malawadka.

Xasuusta: Lawska wuxuu ka mid yahay cunnooyinka loo yaqaano "brain food" sababtoo ah waxaa ku jira fitamiinka B3, loona yaqaano "niacin" kaasoo kobciyo shaqada maskaxda, sarena u qaado xasuusta, waxaa kaloo lawska ku jira maadada loo yaqaano "resveratrol" kaasoo boqolkiiba 30% siyaadiyo qulqulka dhiigga ee maskaxda, taasoo muhiim u ah firfircoonida maskaxda.

Niyad jabka: Lawska waxaa ku jiro borotiin loo yaqaano "tryptophan" kaasoo ka qeyb qaato soo saarista maaddo kale oo lagu magacaabo "serotonin" oo muhiim u ah la dagaallanka niyad-jabka iyo diiqada, wuxuuna lawska u shaqeeyaa sida qaar ka mid ah daawooyinka lagula tacaalo niyad-jabka (anti-depressants).

Uurka: Lawska wuxuu muhiim u yahay hooyada uurka leh, maxaayeelay waxay ka helaysaa maadada "Folic acid" oo hooyooyinka lagula dardaarmo inay cunaan markay uurka leeyihiin, wuxuuna muhiim u yahay korriimada uurjiifka, sida lagu arkay dhowr diraasadood oo lagu sameeyay hooyooyinka lawska cuno, waxaa la arkay in boqolkiiba 70% ay ka badbaadaan caruur ku dhalato cillada dhabar furanka.

Korriimada Caruurta: Lawska wuxuu muhiim u yahay lafaha iyo murqaha caruurta korayo maadaama ay ka buuxaan borotiinno kala duwan, waana sababta loogu dardaarmo in caruurta cunno ahaan loo siiyo laws la shiiday ama laga dhigay dhiiqo.

Cayilka: Lawska waxuu ka mid yahay cunnooyinka lagu dhargo "high satiety food" sidaa darteed qofka joogto u cuno, badanaa dhakhso ma cayilo.

Maqaarka: Lawska wuxuu muhiim u yahay maqaarka, wuxuuna yareeyaa laalaabka maqaarka sababtuna waa fitamiinka C iyo E oo ka buuxo lawska, taasoo iyadane muhiim u ah qashin saarka.

Tinta: Lawska wuxuu xoojiyaa jiridka tinta, sidaa darteed wuxuu ka hortag u yahay daadashada tinta iyo bidaarta ragga nuuca ka dhalato cilladaha hormoonka.

Nafaqo: Lawska waxaa ku jiro macaadin iyo fitaamiino kala duwan oo jirka bini'aadanka faa'ido ugu jirto, qofka wuxuu ka helaa tamar badan.

Isticmaalka siyaadada ah ee lawska wuxuu dadka qaar u keenaa xanuunka gaaska, laabjeexa, dadka qaarne waxay ku yihiin Allergy taasoo halis galin karto nolosha qofka.

Haddii aad xasaasiyad ku qabtid lawska fadlan ka fogow isticmaalkiisa, haddii aad xasaasiyad ku qabtid caanaha, hilibka ama digaaga, waxay u badan tahay in aad xasaasiyad ku qabtid Lawska ee iska ilaali.

Waxaad kaloo ka fogaataa lawska duqoobay ama raagay ama muddo la kaydinayay sababtoo ah waxaa lawskaas ku dhasho jeermiska loo yaqaano "Aspergillus flavus" oo halis ku ah caafimaadka beerka.

SomaliDoc

SHARE garee si ay uga faaiideystaan asxaabtaada.

𝗛𝗘𝗔𝗠𝗢𝗥𝗥𝗛𝗔𝗚𝗘(DHIIG BAX)

 𝗛𝗘𝗔𝗠𝗢𝗥𝗥𝗛𝗔𝗚𝗘

Ereyga Heamorrhage waa luqada giriiga micnihiisuna waa dhiig lumid (lost of blood) ama dhiig bax.

Dhiig baxa hadii dibada ku socdo waxaa looya qaan (External Heamorrhage).

Dhiig baxa haddii uu gudaha kusocdo waxaa looyaqaan (Intenal Heamorrhage). 

Wax yaabaha ugu waa weyn ee keeni kara dhiig bax (main couses of bleeding)

Dhiigbax waxa uu imaan karaa marka eey go’aan sadexdaan xidid midkood:

𝗔𝗥𝗧𝗘𝗥𝗬

𝗩𝗘𝗜𝗡𝗢𝗨𝗦

𝗖𝗔𝗣𝗜𝗟𝗟𝗔𝗥𝗬

𝗔𝗥𝗧𝗘𝗥𝗬 Xididadaan halboowlaha waa kuwo hoos jira oo lafta dulsaaran si eey u nabadgalaan.

Artery marka uu go’o ama uu dhaawcmo wxaa ka yimaada dhiig casaan cad leh oo xowli u socda waxaan loo yaqaanaa

𝗩𝗘𝗡𝗢𝗨𝗦 oo ah xididada arorayaasha marka ay go’aan ama ay dhaawacmaan waxaa ka yimaada dhiig madow waxaana loo yaqaanaa (Veinous bleeding) ama dhiiga aroorayaasha 

𝗖𝗔𝗣𝗜𝗟𝗟𝗔𝗥𝗬 oo ah xididada teeftaafyada marka ay go’aan ama ay dhaawacmaan waxaa ka yimaada dhiiga caadi ah oo xowli u socda waxaana loo yaqaanaa (Capillary bleeding) ama dhiiga teeftaafyada.

𝗖𝗔𝗟𝗔𝗔𝗠𝗔𝗗𝗔𝗛𝗔 𝗗𝗛𝗜𝗚 𝗕𝗔𝗫𝗔

Calaamadaha dhiig baxa waxaa ka mid ah

1 Naxdin ama argagax ( Shock) 

2 Doorsoon (Pale) 

3 Dhidid qabow ah

4 Cadaadiska dhiiga oo hoos u dhaca 

5 Garaaca wadnaha oo bata

6 Garaaca wadnaha oo hoos dhaca 

Hemorrhage management

Waa in aad baneeysaa meesha dhiig baxeeysa (remove any clothing).

Dhiigga jooji adiga oo faashad nadiifa ama maro nadiif ah dhaawaca ku cadaadinaya. Isha oo kale cadaadis xoogan hasaarin sidookale haddi qofka wax kumudanyihiin hakusii cadaadin, waa in aad dhaawaca geesihiisa cadaadisaa.

Qofka waa in uu ahaadaa mid dhulka yaala.

Dhiig baxa daran waxaa loo adeegsadaa cirbad dhiig joojin (Transamin Inj) ama vitamin k3.

Qofka aadka udhiig baxay, wareeraaya ama shooksan faleenbo ayaa lasiinayaa sida NS infusion.

Haddii uu jiro xanuun daran sii cirbad xanuun joojin ah.

Haddii uu dhaawucu leeyahay wasaq badan ku dhaq NS infusion.

Haddii uu dhaawacu u baahan yahay tolmo waa in latolaa.

Marka aad xireysid dhaawaca haku xirin waxyaabaha ad adag sida siliga iyo waayirka sababtoo ah waxaa roon in la dabciyo nabarka dhaawicii la xirraba 30 daqiiqaba mar si aysan u dhiig waayin inta ka hooseysa ee jirka qofka.

Share dheh oo lasi wadaag asxbtada kale

Faa'iidooyinka Mooska (CUN 2 XABBO MAALIN KASTA).

 Faa'iidooyinka Mooska (CUN 2 XABBO MAALIN KASTA)

Mooska waxa uu ka mid yahay qudaarta caafimaadka u roon, Cunidda moosku waxay kordhisaa tayada faya-qab iyo caafimaad ee aadanaha, Sida khubarada caafimaadku sheegeen cunista moosku waxay korisaa nudayaasha la dagaalama kansarka. 

Moosku waxa uu leeyahay tamar waxaana laga helaa maadada Potassium ka oo faa’iido weyn u leh caafimaadka, Waa kuwan tiro faa’iidooyin ah oo laga helo cunista 2 xabo oo moos ah maalin walba.

1: Wuxuu yareeyaa Niyad-jabka (Depression): Moosku wuxuu yareeyaa heerka cadaadiska maskaxda ee ka dhasha wel-welka, walbahaarka iyo caloolyowga.

2: Waxa uu daweeyaa gaaska : moosku waxa uu ka hortagaa gaaska iyo nabarada ku samaysma caloosha iyo mindhicirada. Sidoo kale moosku waxa uu daweeyaa gaaska iyo nabarada caloosha.

3: Moosku wuxuu ilaaliya Tayada dhiiga: moosku waxa uu ilaaliya tayada iyo caafimaad qabka nudayaasha dhiiga.  Cun 2 moos ah subax walba si aad uga badbaado dhiig-la’aanta.

4: Waa u daawo calool istaagga:– Maadaama moosku leeyahay Baal “Fiber” waxa uu daweeyaa calool istaaga, Cun 2xabo oo moos ah maalin walba oo ka takhalus calool istaaga.

5: Waxa laga helaa tamar “Energy”:- Mooska waxa ku jira 3 sonkorood oo dabiici ah oo kala ah fructose, glucose iyo sucrose kuwaasoo ka caawiya jidhku inuu helo tamar ku filan.

6: Wuxuu xoojiyaa lafaha:- Moosku waxa uu xoojiyaa lafaha, Moosku wuxuu fududeeyaa nuugista calcium ka oo ah maaddo lafaha u roon, Sidaa darted waxa uu lafaha ka dhigaa kuwo caafimaad qaba oo xoogan.

7: Wuxuu la dagaalama cudurada: Moosku waxa uu yareeya sumowga jidhka waxana uu jidhka ka nadiifiyaa wasakhda.

8: Wuxuu kordhiyaa xusuusta: cunidda moosku waxay sare u qaadaa awooda xusuuseed ee qofka, Xaddi badan oo ah Maadooyina tryptophan, potassium iyo magnesium ee ku jira moosku waxay sare u qaadaan xusuusta.

9: Waxa uu yareeyaa halista dhiig-karka: Moosku waxa uu yareeyaa halista qofku ku qaadi karo xanuunka dhiig-karka “Dilaaga aamusan”.  Maadaama mooska ay ku yartahay maadada Sodium isla markaana ay ku jirto Potassium badan wuxuu 10% yareeyaa halista dhiig-karka.

10: Wuxuu isu-miisaama dheecanada jidhka “hormones”:  mooska waxa ku jira xaddi badan oo maadooyinka Potassium iyo Vitamin B6 kuwaasoo u roon soo saarista xadiga dheecaan walba ee loo baahan yahay.

11: Wuxuu caawiya Luminta miisaanka dheeriga ah: Moosku waxa uu sahlaa saarista iyo luminta baruurta aan loo baahnayn ee jidhku kaydiyo.

12: Moosku waxa uu yareeya xanuunada maskaxda: xaddi magnesium ah oo ku jira Moosku ayaa yaraysa xanuunada ku dhaca maskaxda sida Alzheimer’s ka iyo Parkinson’s-ka. 

13: Moosku waa qudaar qiima ahaan jaban se faa’iido weyn uleh caafimaadka iyo faya-qabka, Cun 2 xabbo oo moos ah maalin walba oo hel faa’iidooyinka caafimaad ee ku xusan.

Jooji Qaadka iyo sigaarka oo cun qudaarta uu u horeeyo moosku. Qudaarta cagaarani waa furaha caafimaadka iyo fayaqabka. 

Qaadka iyo sigaarkuna waa furaha cudurka iyo caafimaad darrada.

Qodob-kee dareenkaaga soo jiitay.

Akhriste ugu yaraan hadaad akhrisatay qormdan caafimaad fadlan #LIKE saar si ay walaalaha kale ee boggan ku xiran usii gaarto, haddi aad sii #SHARE garaysid-na kaba sii fiican oo walaalaha iyo saaxiibadaada ayaa waxaad faa'iiday lasii wadaagtay, anigana dhiirigelin bay ii tahay mahadsanidiin.

Nagula soo biir boggan si aad ula socoto qormooyin xiiso badan.